być w lesie
  • odmiana nazw wieloczłonowych
    18.05.2001
    18.05.2001
    Czy w wszystkie elementy nazw takich, jak Związek Harcerstwa Polskiego. Główna Kwatera czy też Państwowe Gospodarstwo Leśne. Lasy Państwowe. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych odmieniamy przez przypadki? Np. Związkowi Harcerstwa Polskiego. Głównej Kwaterze czy też Związkowi Harcerstwa Polskiego. Główna Kwatera?
  • otrapianie miotu
    23.03.2004
    23.03.2004
    Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
  • Przyrostek dzierżawczy -ów

    3.06.2024
    3.06.2024

    Szanowni Państwo. Często się słyszy w mowie starszych ludzi formy Janków, Marianów itd. w znaczeniu 'dom Janka', 'droga Mariana'. Skąd się to bierze i czy nazwy takich miejscowości, jak np. Rzeszów, Dynów, Brzozów należały kiedyś do osób, których imiona zaczynały się na Rzesz-, Dyn-, Brzoz-?

  • Tak sobie pomyślałem…
    21.01.2015
    21.01.2015
    Szanowni Państwo,
    zaimek sobie jest zrozumiały we frazach typu „Trudno to sobie wyobrazić”, „Nie przypominam sobie”, „Poradzisz sobie z tym?”. Ale: „Czytałem sobie o tym”, „Odpoczęłaś sobie trochę?”, „Wyjedź sobie gdzieś”, „Pomyślałem sobie, że moglibyśmy…”. W przykładach tego rodzaju można by właściwie usunąć ów zaimek, jednakże (trudno mi to ująć w słowa) jego obecność jakby „ociepla” wypowiedź – bez względu na to, czy sobie dotyczy mnie, czy kogoś. Takie moje odczucie, ale może to błąd?
  • Wrocław, Trzebnica, Ślęża
    6.10.2004
    6.10.2004
    Mam pytanie dotyczące pochodzenia nazw miejscowych. Mianowicie interesuje mnie pochodzenie nazwy Wrocław, Trzebnica, Ślęża.
  • awifauna i ornitofauna
    16.01.2007
    16.01.2007
    Czy awifauna jest synonimem ornitofauny? Tak wynika z encyklopedii PWN, jednak przyrostek awi- bardzo mocno kojarzy się z lataniem, stąd wątpliwości co do przynależności do awifauny nielatających ptaków (kiwi, strusie, pingwiny) i latających nieptaków (nietoperze, polatuchy, może nawet owady?).
  • barley wine i wheat wine

    11.10.2023
    11.10.2023

    Szanowni Państwo,

    jak powinno się odmieniać przez przypadki nazwy takich stylów piwa jak barley wine czy wheat wine, zapisywanych również jako barleywine i heatwine? A może są one nieodmienne? Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • bieżyć
    28.06.2005
    28.06.2005
    Witam,
    pytanie dotyczy użycia słowa bierzy, występuje ono w XVI w. pieśni Adama Czachrowskiego. Fragment: „Pod świetnymi chorągwiami,/ Głośny trąbą i bębnami,/ Bierzy pochylony lasem,/ Dla sławy, dla zysku czasem”. Skąd taka pisownia w staropolszczyźnie? Podobno dawniej pisano też np. „Przybieżeli do Betlejem pasterze” przez ż. Jak to jest?
  • blakować
    10.05.2007
    10.05.2007
    Jest dość popularna piosenka:
    Idzie żołnierz borem, lasem,
    Borem, lasem,
    Przymierając z głodu czasem,
    Z głodu czasem.

    Suknia na nim nie blakuje,
    Nie blakuje,
    Wiatr dziurami przelatuje,
    Przelatuje.

    Chodzi mi o słowo blakuje. Nie ma go ani w USJP, ani w korpusie. Z kontekstu domyślam się znaczenia, ale jeżeli to możliwe, proszę o wyjaśnienie fachowców od języka.
  • czeremsza
    28.03.2006
    28.03.2006
    Czy istnieje słowo czeremsza? Spotkałem się z nim jako nazwą rośliny. We wszystkich słownikach figuruje jedynie czeremcha, ale za to są warianty olcha i olsza, więc czy czeremcha również ma oboczną formę czeremsza? A może to na przykład jakaś inna roślina?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego